Máy đếm tiền phân biệt mệnh giá & phát hiện tiền giả như thế nào?
Khác biệt với những chiếc "máy đếm tờ" cơ bản. Khả năng phát hiện được tiền giả, phân biệt được mệnh giá cũng như loại tiền tệ của các quốc gia là những tính năng nâng cao, giúp tạo nên một chiếc máy đếm tiền hiện đại, đáp ứng được yêu cầu quản lý rủi ro tiền bạc của các doanh nghiệp đang vận hành trong một thế giới luôn tiềm ẩn những ý đồ tấn công giả mạo.
Hiểu được cơ chế hoạt động của những tính năng này sẽ cảm nhận sâu sắc hơn ý nghĩa của việc ra quyết định bỏ qua máy đếm tiền tiêu chuẩn để chọn mua chiếc máy đếm tiền có những tính năng nâng cao...
TÍNH NĂNG PHÁT HIỆN TIỀN GIẢ HOẠT ĐỘNG THEO CƠ CHẾ NÀO?
Làm thế nào mà máy đếm tiền có khả năng phát hiện tiền giả nhanh đến vậy? Dưới đây là một số công nghệ kiểm giả thường thấy trong các máy đếm tiền hiện đại.
Công nghệ phát hiện tiền giả bằng tia cực tím UV
Các tờ tiền giấy sợi cotton hầu hết được in bằng loại hợp chất mực in pha với phốt pho. Huỳnh quang phốt pho (phosphorescece) tuy không thể nhìn thấy bằng mắt thường dưới ánh sáng ban ngày nhưng lại rất nhạy cảm với tia cực tím (ultra violet). Dưới chùm tia sáng phát ra từ mắt đọc UV của máy đếm tiền, hình và chữ in trên tờ tiền thật bỗng phát sáng phát sáng rực rỡ, còn những tờ tiền giả do không được in bằng mực huỳnh quang nên không có hiệu ứng phát sáng này. Cảm biến ánh sáng huỳnh quang ngay lập tức nhận ra sự dị biệt và lệnh cho máy dừng lại đồng thời phát ra âm thanh cảnh báo để người dùng loại bỏ "kẻ len lỏi" đó ra trước khi tiếp tục.
Tia UV là phương pháp phát hiện tiền giả phổ biến nhất được sử dụng trong máy đếm tiền vì nó có giá cả phải chăng, hiệu quả và dễ sử dụng. Tuy nhiên, những tờ tiền siêu giả ngày nay có thể qua mặt được con mắt thần UV này một cách dễ dàng. Vậy nên máy đếm tiền ngày nay cần phải được trang bị bổ sung thêm một số tính năng kiểm giả mạnh mẽ hơn nữa.
Công nghệ phát hiện tiền giả bằng tia UV và cảm biến từ tính MG, MT |
Công nghệ kiểm giả bằng từ tính MG và sợi kim loại MT
Hầu hết các tờ tiền đều có họa tiết in bằng loại mực mang từ tính (MaGnetic), các sợi kim loại (Metal Thread) được dệt ở các vị trí cụ thể trên mặt của tờ tiền cũng được nhiễm từ theo chủ đích của nhà phát hành. Dưới con mắt thường thì những hoa văn MG và sợi kim loại MT là không có gì đáng chú ý. Nhưng dưới con mắt dò từ của máy đếm tiền thì "bức chân dung từ tính" của đồng tiền được phác họa lên một cách rất sinh động. Bằng cách đối chiếu với các bản ghi các thuộc tính lưu trong bộ nhớ, bộ cảm biến từ tính MG/MT sẽ ghi nhận những tờ tiền có những thuộc tính tương tự và loại bỏ những tờ tiền không khớp với các thuộc tính trong bản ghi.
Phát hiện tiền giả bằng tia hồng ngoại IR
Những họa tiết in chìm (watermark image) trên tờ tiền chất liệu polymer sẽ phản xạ hoặc hấp thu chùm tia hồng ngoại phát ra từ cảm biến IR (Infra Red), vậy nên tờ tiền polymer in bằng mực in IR được đánh giá rất khó bị làm giả. Trên thế giới công nghệ phát hiện tiền giả bằng tia IR không phổ biến như công UV và MG/MT, nhưng máy đếm tiền phát hiện tiền giả bằng tia hồng ngoại lại được sử dụng nhiều ở những nước phát hành đồng tiền có chất liệu bằng polymer như Vietnam Dong, Dollar Australia...
Kiểm giả bằng nhận dạng ký tự quang học OCR
Nhận dạng ký tự quang học (Optical Character Recognition/Reader) là công nghệ cho phép chuyển đổi ký tự in (print text) sang định dạng kỹ thuật số. Theo đó máy đếm tiền quét số serie trên tờ tiền giả, dùng thuật toán OCR để chuyển đổi những chữ số đó sang định dạng kỹ thuật số và lưu nó vào trong bộ nhớ. Mỗi khi chạy, máy đếm tiền sẽ đối chiếu số serie (mã định danh) của những tờ tiền đang xử lý với dữ liệu đã lưu trong bộ nhớ để dò ra tiền giả.
Hình in chìm của tờ tiền polymer thật phát sáng dưới ánh đèn tia hồng ngoại IR (Infra Rouge) |
CƠ CHẾ HOẠT ĐỘNG CỦA TÍNH NĂNG PHÂN BIỆT TIỀN TỆ & MỆNH GIÁ
Phân biệt mệnh giá và loại tiền bằng cảm biến CIS
Cảm biến hình ảnh tiếp xúc CIS (Contact Image Sensor) là công nghệ quét chụp hình ảnh tờ tiền rồi đưa vào phần mềm để phân tích cấu trúc và thuộc tính của đồng tiền đó. Quy trình xử lý điển hình gồm các bước ① quét chụp hình ảnh, ② trích xuất thuộc tính, ③ phân loại và ④ xác thực.
Trong quá trình luân chuyển trong máy, từng tờ tiền sẽ được xác thực bằng cách đối chiếu với hình ảnh tương tự (analog) đã lưu sẵn trong bộ nhớ. Cảm biến ảnh màu có ưu thế hơn cảm biến hình đen trắng vì nó cung cấp nhiều thông tin hơn, đảm bảo phân biệt chính xác 100% từng loại tiền tệ và mệnh giá trong xấp tiền bạn bỏ vô phễu.
Phân biệt loại tiền tệ/mệnh giá bằng công nghệ phân tích quang phổ màu CSA
Loại tiền của các quốc gia và từng mệnh giá của chúng đều có bố cục họa tiết riêng biệt với những tông và gam màu khác nhau. Dưới mắt đọc quang phổ màu thì mỗi đồng mệnh giá là một bức tranh phổ màu (color spectrum) có tính cá thể tuyệt đối. Khi được quét bằng cảm biến quang phổ màu, những thuộc tính phổ màu của tờ tiền sẽ được so sánh với dữ liệu đã được lưu trong bộ nhớ, qua đó giúp máy đếm tiền phân biệt các mệnh giá với nhau một cách dễ dàng. Ngoài khả năng phân loại tiền tệ và mệnh giá, công nghệ phân tích phổ màu (Color Spectrum Analysis) cũng có thể được ứng dụng để phát hiện tiền giả cho những chiếc máy đếm tiền cao cấp.
Phân loại mệnh giá bằng cảm biến kích thước
Mỗi mệnh giá của tờ tiền giấy sợi cotton và polymer đều được sản xuất với độ dày, bề rộng và chiều dài duy nhất (trừ đồng Dollar Mỹ). Khi tờ tiền chạy qua làm gián đoạn chùm tia hồng ngoại IR phát ra từ mắt đọc và bộ cảm biến đo lường sẽ nhanh chóng đo lại kích thước vùng bị che khuất rồi đối chiếu với dữ liệu đã được lưu trong bọ nhớ của máy đếm tiền UV/IR/laser phát ra từ cảm biến đo lường thì chùm tiaVí dụ: mọi mệnh giá tiền của Hoa Kỳ đều được in theo cùng một kích thước chính xác. Những máy phát hiện tiền giả tinh vi sẽ sử dụng cảm biến hồng ngoại và các cặp thu phát LED phát xung để đo kích thước của các tờ tiền khác nhau.
Cảm biến đo lường là một thiết bị đo kích thước của một vật thể bằng cách chuyển đổi những thay đổi về lượng ánh sáng thành tín hiệu điện khi vật thể đó làm gián đoạn một chùm tia laze rộng.
2 bức tranh phổ màu (spectroscopy) của đồng Dollar Mỹ và Euro EU trong mắt bộ cảm biến quang phổ màu |
Tóm lại, các công nghệ phát hiện tiền giả phổ biến nhất được tìm thấy trên các máy đếm tiền hiện đại bao gồm máy dò UV và MG. Tuy nhiên, các máy đếm tiền tinh vi có thể có công nghệ phát hiện IR, phát hiện kích thước hoặc phân tích phổ màu để giúp phân biệt giữa tiền thật và giả.